Bệnh Alzheimer’s ở người già

Mặc dù chưa được xác định rõ ràng nhưng các  nhà nghiên cứu  nhận thấy, trong não có nhiều mô bị chết hoặc bị tổn thương không rõ nguyên nhân.

Bên cạnh đó, yếu tố di truyền cũng được nhắc đến, tuy chưa khẳng  định chắc chắn. Và môi trường cũng là một yếu tố nguy cơ vì nghiên cứu cho thấy bệnh nhân Alzheimer’s bị lắng đọng nhôm trong não.

Biểu hiện

Người bệnh rất hay quên:
Ban đầu là quên những việc vừa mới diễn ra theo kiểu “nói rồi quên, nói trước quên sau”. Sau đó dần tiến tới quên tên các đồ vật thông dụng,  không nhớ chức năng của chúng, quên tên người quen thường xuyên gặp mặt, rồi  quên cả tên những người thân trong gia đình.

Người bệnh cũng cảm thấy rất khó khăn khi nói về những con số.
Họ không thể diễn đạt được suy nghĩ của mình, không nói được điều muốn nói cũng như không hiểu được điều người  khác nói với mình. Bên cạnh đó, họ không thể đọc và viết.

Mất định hướng về thời gian, không gian. Vì thế, nhiều người già thường đi lạc và không biết cách quay lại nhà. Và cũng không thể diễn đạt được để người khác giúp mình quay về nhà.

Quên cách thực hiện mọi chuyện như không biết làm thế nào để đánh răng, bật bếp…

Họ cũng nghi ngờ tất cả mọi người. Khi còn nhận thức được rằng mình hay quên, bệnh nhân thường thất vọng, vì thấy bản thân không kiểm soát được  suy nghĩ, trí nhớ. Điều này khiến bệnh nhân bị trầm cảm.

Người bệnh Alzheimer’s thường xuyên rơi vào tình trạng mất ngủ.

Thường xuyên rơi vào tình trạng  mất  ngủ.  Tiến  triển bệnh thường từ nhẹ đến nặng.  Có thể chia thành 3 giai đoạn  là: quên đơn giản, suy giảm trí  nhớ đến sa sút trí  tuệ.  Các giai đoạn này có thể kéo  dài từ 5-10 năm. Người bệnh mới ở giai đoạn quên đơn giản vẫn có thể tự chủ trong cuộc sống. Nhưng bệnh càng kéo  dài, người bệnh càng khó khăn. Nếu không có người giúp đỡ sẽ không thể tự mình giải quyết được những khó khăn trong cuộc sống.

Các nhà nghiên cứu gọi giai đoạn mất trí nhớ là suy giảm nhận thức nhẹ hay là tiền Alzheimer’s. Giai đoạn này là thời gian giao nhau giữa những triệu chứng suy giảm trí nhớ bình thường do tuổi già và những  triệu chứng đầu tiên của Alzheimer’s. Bệnh nhân lúc này suy giảm nhận thức nhẹ,  mất trí  nhớ vượt quá ngưỡng bình thường nhưng chưa phải là sa sút trí tuệ của Alzheimer’s.

Việc phân loại này giúp bác sĩ chẩn đoán  chính  xác  hơn  để  có  những hỗ trợ hướng dẫn hiệu quả hơn cho người bệnh.

Điều trị:

Alzheimer’s là căn bệnh “ Trời kêu ai nấy dạ” vì hiện chưa có một biện pháp xét nghiệm nào xác định bệnh Alzheimer’s.

Có thể nói, Alzheimer’s là căn bệnh “ Trời kêu ai nấy dạ” vì hiện chưa có một biện pháp xét nghiệm nào xác định bệnh Alzheimer’s. Hiện y học cũng chưa có phương pháp hữu hiệu để điều trị Alzheimer’s.

Và đây là căn bệnh do tuổi già nên hầu như không có cách nào ngăn ngừa sự khởi phát của bệnh.

Bác sĩ chỉ thực hiện chẩn đoán bằng cách loại trừ các nguyên nhân gây mất trí nhớ bằng cách dựa vào các yếu tố: tiền sử bệnh, test tâm thần, kiểm tra não bộ. Bằng các cách này, bác sĩ chỉ có thể chẩn đoán được 90% các trường hợp có bệnh. Phương  pháp chẩn đoán 100%  không thể thực hiện khi bệnh nhân còn sống.

Hiện nay, chỉ còn cách có thể dùng thuốc và chăm sóc  bệnh nhân thật tốt. Trong đó, việc chăm sóc giữ vai trò thiết yếu đối với bệnh này. Điều này đòi hỏi tình thương, sự hiểu biết, khả năng chịu đựng,  tính tỉ mỉ và sự kiên nhẫn. Chẳng hạn, người nhà phải tạo môi trường an toàn, dành thời gian quan tâm không  để bệnh nhân đi lạc.  Cố gắng trò chuyện càng nhiều càng tốt, giúp bệnh nhân vận động tập luyện thể dục thích hợp…

Phòng ngừa: Hiện các nhà khoa  học vẫn đang nỗ lực để tìm ra những giải pháp làm giảm các yếu tố nguy cơ của bệnh

.BS. Phan Hữu Phước
THS. Lão khoa – Giảng viên Đại học Y Khoa Phạm Ngọc Thạch, TP.HCM
Tạp chí Sức Khỏe